Bytów. Zamek krzyżacki

Zakon Krzyżacki w latach 1398-1406 pod kierunkiem Mikołaja Fellensteina wzniósł zamek na planie prostokąta o wymiarach 49 x 70 metrów z kamienia i cegły. W narożach rozmieszczono trzy okrągłe (Młyńska, Różana i Polna) i jedną kwadratową wieżę Prochową. Trzypiętrowe, podpiwniczone, skrzydło północno-zachodnie pełniło funkcję mieszkalną, tzw. Dom Zakonny. Znajdowały się w nim najważniejsze pomieszczenia: refektarz, kaplica i mieszkanie prokuratora oraz na najwyższej kondygnacji magazyny. Brama wjazdowa została wzniesiona w skrzydle północno-wschodnim, do którego przylega Dom Wdów i Dom Sądu. Zamek otaczała fosa, a przed bramą wjazdową przerzucono most zwodzony. W 1410 roku zamek przeszedł w ręce Polski, który zwrócono Krzyżakom po I pokoju toruńskim. Podczas wojny 13-letniej ponownie przechodzi we władanie Polski, lecz tym razem król Kazimierz Jagiellończyk w 1466 roku przekazał go w lenno księciu pomorskiemu Erykowi II. W latach 1560-1570 wybudowano przy skrzydle południowo-wschodnim Dom Książęcy. Po śmierci ostatniego Gryfity Bogusława XIV zamek wraca w  ręce Polski i pełni funkcję siedziby starosty. Podczas wojny polsko-szwedzkiej zamek spłonął, a po przejęciu przez Fryderyka Wilhelma I został częściowo odbudowany. W XIX wieku w zamku mieścił się sąd i więzienie. Pierwsze prace konserwatorskie prowadzono w latach 1930-1939, a w latach 1957-1962 i 1969-1990 ostatecznie odbudowano zamek umieszczając w nim Muzeum Zachodnio-Kaszubskie, hotel z restauracją i bibliotekę.