Żółte

Wieś położona w województwie zachodniopomorskim, w gminie Drawsko Pomorskie, około 6,5 km na północ od Drawska Pomorskiego, nad jeziorem Zarańskie.

Powstała około 1300 roku i po raz pierwszy wzmiankowana została w 1337 roku w księdze ziemskiej ziemi świdwińskiej. Około roku 1300 ukształtowało się założenie osady. Przez kolejne stulecia wieś należała m.in. do arystokratycznego rodu von Birkholz (od początku XVII do końca XVIII wieku). Już w 1612 roku funkcjonowali tu sołtys i pastor, co świadczyło o ugruntowanych strukturach administracyjnych i duchownych.

Na początku XIX wieku we wsi istniały młyn, cegielnia i kuźnia. W 1811 roku majątek dzierżawiono rodzinie Krappe, a w 1818 roku Ernest Krappe wykupił go na własność. W tym czasie wokół centralnego placu skupiała się zabudowa, wśród której wyróżniały się: kościół na wzniesieniu, park pałacowy oraz zabudowania folwarczne. Około 1910 roku z majątku wydzielono kolonię Neu Schilde (obecne Żółcin), a w 1920 roku – kolonię Grzybowo. Pozostałe części majątku podzielono na kolejne działki, utrzymując działający młyn i mleczarnię.

Po II wojnie światowej wieś weszła w granice Polski, a 6 marca 1945 roku rozpoczęła się jej okupacja przez jednostki 1. Armii Wojska Polskiego podczas likwidacji okrążonego korpusu SS. W latach 1975–1998 Żółte administracyjnie należało do województwa koszalińskiego, a obecnie funkcjonuje w strukturze województwa zachodniopomorskiego.

W 2003 roku na wyspie pobliskiego jeziora Zarańskie odkryli miejsce kultu pogańskiego. Rok później w jeziorze Gągnowo natrafiono na fragmenty dwóch mostów łączących stały ląd z grodziskiem na wyspie na tym jeziorze, a wokół wiele zatopionych przedmiotów. Na podstawie badań dendrochronologicznych ustalono, że jeden z mostów wybudowany został 700 lat p.n.e.

Inne nazwy: Schilde.

Miejsca, które warto zobaczyć/zwiedzić:

• kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, szachulcowy z 1710 roku
• park pałacowy z dziedzińcem gospodarczym z początku XIX wieku
• kamienno - ceglane budynki gospodarcze dawnego folwarku
• budynek dawnej mleczarni
• ruiny dawnego dworu